Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?

Ruhsal Travma Nedir?

Kişiyi aşırı korkutan, dehşet içinde bırakan, çaresizlik yaratan, çoğu kez olağandışı ve beklenmedik olayların yol açtığı etkilere ruhsal travma diyoruz. İnsan hayatında sıkıntı ve üzüntü yaratan pek çok olay olur; ancak bunların tümü ruhsal travma yaratmaz. Travma sonrası stres bozukluğu korkutucu olaylardan sonra görülür ve yıllarca sürebilir; kişiyi, ailesini ve kişinin işgücünü olumsuz etkiler.

Hangi Olaylar Ruhsal Travmaya Yol Açar?

Doğal afetler (deprem, sel, yangın)
İnsan eliyle yapılan travmalar (savaş, işkence, tecavüz)
Kazalar (iş, trafik)
Beklenmedik ölümler
Ciddi/ölümcül hastalıklara yakalanma

Ruhsal travmalardan sonra en sık görülen iki hastalık: depresyon ve travma sonrası stres bozukluğudur. Birçok kişide, Travma Sonrası Stres Bozukluğuna başka ruhsal rahatsızlıklar eşlik eder. Travma Sonrası Stres Bozukluğu ile birlikte en sık görülen hastalık depresyondur. Depresyon dışında çeşitli anksiyete (bunaltı) bozuklukları, aşırı alkol veya madde kullanımı da görülebilir. Daha önceden ruhsal hastalık geçirmiş kişilerde travma sonrasında o hastalıkların yeniden ortaya çıkma riski fazladır.

Belirtiler

Uykusuzluk,
Kabuslar,
Olayla ilgili anıların rahatsız edici biçimde sık sık hatırlanması,
Sürekli olarak olayın tekrarlanacağı korkusu ve bu nedenle diken üstünde hissetme,
Kolay irkilme,
Çabuk sinirlenme,
Gelecekle ilgili plan yapamama,
Yabancılaşma (başkaları beni veya yaşadıklarımı anlamıyor hissi)

Olayı hatırlatan durumlarda huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma görülür.

Bu belirtiler çoğu kişide travmayı izleyen günlerde görülür ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelir, ancak bazı kişilerde aylarca, hatta yıllarca sürebilir. Şu anda 80 yaşın üstünde olan 2. dünya savaşı gazilerinde hala bu hastalığın izlerini taşıyanlar vardır. Belirtiler bazen travmatik olay olup bittikten aylarca sonra başlayabilir.

İlaç tedavileri:

Travma Sonrası Stres Bozukluğu tedavisinde antidepresan ilaçlar birçok hastalık belirtisini yatıştırmakta faydalıdır. Özellikle depresyonla birlikte görüldüğünde Travma Sonrası Stres Bozukluğu tedavisinde antidepresan kullanılması uygun olacaktır. Tedaviler doktor kontrolünde sürdürülmeli, doktorun önerdiği tedavinin etkili olabilmesi için önerilen süre ve dozlara uyulmalıdır.

Psikolojik tedaviler:

Psikolojik tedaviler arasında etkili olduğu gösterilen tedavi türü ise bilişsel-davranışçı tedavi adı verilen yöntemdir. Bu tedavide kişinin belirtilerinin sürmesine neden olan hatalı düşüncelerinin sağlıklı düşüncelerle değiştirilmesi amaçlanır. Ayrıca korku nedeniyle kaçındığı durumların üstüne gitmesi sağlanarak bu durumlarda yaşadığı korkunun azaltılması sağlanır. Psikolojik tedaviler bu konuda eğitim ve deneyimi olan psikiyatr ve klinik psikologlar tarafından uygulanır.

Psikiyatri

Sağlık Rehberi

Tıbbi Birimler

Can Sağlık Grubu