Gebelik Takibi

Gebelik Takibi :

Sağlıklı bir gebelik süreci gebelik öncesinde anne adayının hazırlıklarıyle başladığı gibi, düzenli doktor takipleriyle devam etmelidir. Gebelik boyunca bellirli aralıklarla doktor takipleri tüm kadın hastalıkları ve doğum uzmanlık dernekleri tarafından önerilmektedir. Gebelik her çift için her zaman çok güzel beklentilerle başlasa da bazen yolculuk yada sonuç malesef kötü sonuçlanabilmektedir. Düzenli doktor kontrolleri, oluşabilecek riskleri önceden saptayabilmek ve alınabilecek önlemleri alıp, oluşabilecek olumsuzlukları minimalize etme ilkesine dayanmaktadır. 

 

Planlı bir gebelikte adet rötarını takiben yapılan bir kan yada idrar testi ile gebelik öğrenildikten sonra ilk kadın hastalıkları ve doğum doktor kontrolüne başvurmanız ile süreç başlar. Yapılacak ilk şey gebelik ile ilgili anne ve babaya ait risk faktörlerinin değerlendirilmesi ve çifti gebelik süreci ile ilgili bilgilendirmektir. Ardından ilk ultrason ile gebelik kesesi ve kalp atışının ortalama 6 hafta gebelikte görülmesiyle kesin gebelik tanısı konulmuş olur ve gebelik takibi başlar.

 

İlk kalp atışının görüldüğü doktor kontrolünden sonra, eğer saptanan bir risk faktörü yoksa, aylık düzenli gebelik takipleri yeterli olacaktır. Bundan sonra düzenli olarak belirli gebelik haftalarında yapılmasını önerdiğimiz tarama testleri ile gebeliğe ait riskli durumların olup olmadığı araştırılacaktır. İlk olarak erken tarama testlerinin yapılmasını öneriyoruz.Bu testler ile bebeğinizin ağır özür ve yaşamla bağdaşmayan sendromik hastalıklar açısından taşıdığı risk hesaplanmakta ve risk artışı saptanırsa daha ileri inceleme tetkiklerinin yapılması gerekmektedir (Amniyosentez – Bebeğin içerisinde bulunduğu amniyon sıvısından örnek alma işlemi vb. gibi.). İkili, üçlü, dörtlü ve kombine test olarak bilinen bu testler gebeliğin belirli haftalarında yapılabilmektedir. Bebeğin ultrason ölçümleri ile anne adayından alınan kan tahlillerinin kombinasyonu ile bir risk değeri hesaplanmakta ve sonuca göre yorumlar getirilmektedir. İlk olarak 11-14. gebelik haftalarında “İkili Tarama Testi” nin yapılmasını önermekteyiz.  İkili tarama testininden sonra 16.-18. gebelik haftalarında “ Üçlü tarama testi” yada “Dörtlü Tarama Testi” yapılabilir. İkili ve dörtlü tarama testlerinin beraber yapılması durumuna da “Kombine Test” denmektedir. Bu testlerin hiçbirisi bebeğiniz hakkında kesin yargılarda bulunmamıza yeterli veri elde edilememektedir. Yani bebeğinizin kesin sağlıklı yada kesin hasta olup olmadığını belirleyen testler değillerdir. Bize riskli gebelikleri belirleme konusunda yardımcı olup, ileri inceleme gereken bebekleri tespit etmemizi sağlamaktadırlar. Bu testlerden herhangi bir hastalığı yakalama konusunda “İkili Tarama Testi” en yüksek özgünlüğe sahiptir. Yani olan bir hastalığı yakalama ihtimali üçlü ve dörtlü teste göre daha yüksektir. Bu sebeple ikili tarama testiniz “düşük risk” olarak sonuçlanırsa diğer tarama testerine gerek kalmayacaktır. Ancak kombine testin özgünlüğü ikili testten daha yüksektir. Bu sebeple ek bir test yapılmasını isterseniz kombine testi tercih etmek daha doğru olacaktır.

 

18.-22. gebelik haftaları arasında  yapılmasını önerdiğimiz bir diğer tarama da “İkinci Düzey Obstetrik Ultrason” dur. Bebeğinizin dataylı organ gelişimi bu ultrasonda değerlendirilecek ve herhangi bir organ kusuru olup olmadığı konusunda bilgi sahili olunacaktır. Bu test sonucunda da bebeğinizin genel sağlık durumu hakkında kesin bir sonuca erişmek mümkün olmamaktadır. Sorunsuz bir ikinci düzey obstetrik ultrason incelemesi bebeğinizin %70-80 olasılıkla tam sağlıklı olacağı öngörüsünde bulunmamızı sağlar.

 

24.-28. gebelik haftalarında da gebelik şekeri tanı testi(Şeker Yükleme Testi) olan “75 gr Oral Glukoz Toleras Testi (75gr OGTT)” nin  yapılmasını önermekteyiz. 75gr OGTT' nin şuanda üzerinde çok ciddi  kafa karışıklığı olan bir konu olduğunu görmekteyiz. Bu test anne adayının aç karna75gr lık şeker içeren bir solusyon içmesini takiben, solusyonu içmesinden önce ve içtikten sonra  1.saatte ve 2. saatte toplam 3 kez kan şekerine bakıldığı bir testtir. Gebelik şekeri gebelikte ortaya çıkabilen ve anne ve bebek açısından ciddi problemlere yok açabilen bir hastalıktır ve çok basit önlemlerle oluşabilecek problemler ortaya çıkmadan önlenebilmektedir. O yüzden bu testin yapılması gebelik takibi açısından çok önemlidir. Dünya üzerinde bir çok kadın hastalıkları ve doğum derneği, Türkiye Jinekoloji  ve Obstetrik Derneği (TJOD) ve T.C. Sağlık Bakanlığı bu testin yapılmasını önermektedir. Şeker Yükleme testi gebelik boyunca yaptırmanızı önerdiğimiz son tarama testi olacaktır. 

 

 

Eğer eşiniz ile aranızda kan grubunuza göre Rh faktör uyuşmazlığı varsa 28. gebelik haftasında, bakılacak bir kan tahlilinden sonra(indirect cooms testi) anneye kan uyuşmazlığı iğnesi( Anti-D İg) yapılması gerekmektedir. Bu iğne doğum sonrası bebeğinizin kan grubuna göre tekrar yapılabilir. Gebeliğin erken döneminde yaşanan vajinal kanamalardan sonra doktorunuzun uygun görmesi ile yine koruma amaçlı bu iğne yapılabilir.Burada amaç taşıdığınız gebeliği korumak değil, bir sonraki gebelikte Rh uygunsuzluğu sebebiyle oluşabilcek riski en aza indirmektir. 

 

Bundan sonra standart olarak 32. gebelik haftasına kadar ayda bir, 32. gebelik haftasından 36. gebelik haftasına kadar iki haftada bir ve 36. gebelik haftasından sonra doğuma kadar haftalık olarak düzenli gebelik takipleri yapılacaktır. Bu takiplerde bebeğinizin genel gelişimi, amniyon suyu miktarınız, bebeğinizin anne karnında yatış pozisyonu, o anki tahmini bebek ağırlığı vb. bir çok parametre değerlendirilecektir. 32. gebelik haftasıyla beraber bebeğinizin genel iyilik halini değerlendirmek amacıyla bebeğinizin kalp seslerinin dinlendiği ve rahimdeki kasılmaların takip edildiği “ Non-Stres Test (NST) “ her doktor kontrolünüzde gerçekleştirilecektir. Bu test bebeğinizin iyilik halini değerlendirme konusunda en objektif testlerden birisidir.

 

Tüm gebelik boyunca tabiki yapacağımız şey sadece sizleri mekanik olarak belirli test ve işlemlerle takip etmek olmayacaktır. Mutlaka kilo takibi başta olmak üzere, diyet listeniz, egzersiz planınız ve genel duygu durumunuz da kuşkusuz bizler için tam bir iyilik hali adına çok önemlidir. Bu konularda mutlaka elimizden gelen özeni gösterecek ve gerekli olduğununda ilgili alanda işinde uzman arkadaşlarımızın da yardımına başvuracağız.

 

Özetle gebelik uzun ve meşakkatli bir yolculuk olacaktır. Hem sizler hem de sağlık profesyonelleri olarak bizler için. Bu sebeple uzun ve bazen inişli çıkışlı bu yolculukta sizlere tüm bilgi birikimimizle özenle destek olmaya çalışacak ve yolculuğu sağlıkla tamamlamanız konusunda size yol arkadaşlığı yapmaya çalışacağımza emin olabilirsiniz.

 

Sağlıklı ve huzurlu bir hamilelik sürecini takiben sağlıklı bir doğum dileriz.


Op.Dr. Alim Gökhan Kuşgöz

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Özel İzmir Can Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği

https://www.facebook.com/izmircanhastanesi/ https://twitter.com/izmircanhastane https://www.instagram.com/izmircanhastanesi/ https://www.youtube.com/channel/UCY_rp1EOHdPgyu9ajnWBYYQ https://www.linkedin.com/company/cansaglikgrubu?originalSubdomain=tr
Can_Hastansesi_WhatsApp
0 232 715 40 00 Whatsapp