Covid-19 ve Gebelik

• Can Hastanesi

• 28 Aralık 2023 11:37

Devam etmekte olan gebeliğiniz varsa, yeni doğum yaptıysanız ya da halen anne sütü ile beslenen bebeğiniz varsa içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde aklınızda birçok soru işareti olabilir. Bu yazımızda kafanızdaki soruları cevaplamaya, endişeden uzak nesnel bir yaklaşımla sizi aydınlatmaya çalışacağız.

GEBELİK SÜRECİNDEKİ RİSKLER

Gebe kadınlar için COVID-19 un etkisi bakımından risk oranı düşüktür. Bununla beraber, COVID-19 gebelik sürecinde bazı önemli hastalıkların riskini arttırabilir. ABD Atlanta’da bulunan Bulaşıcı Hastalıkları Kontrol Dairesinin (CDC) son raporlarına göre gebeliği bulunan COVID-19 lu hastaların solunumsal komplikasyonlarla karşılaşma ihtimali ve yoğun bakım gereksinimi gebeliği olmayan kadınlara göre fazladır. Gebe olan kadınların  mekanik ventilatör (solunum cihazı)  ihtiyacı da daha fazla olmaktadır.

Afrika ya da hispanik kökenli kadınlarda ise COVID-19 dan etkilenme de daha fazladır. Arka planda diyabet gibi başka hastalıkları olan kadınlar da COVID-19 sürecini daha ağır geçirmektedir.

Bazı araştırmalara göre COVID-19 tanısı konan gebe kadınların erken doğum yapma ve sezaryen oranı ve doğan çocuğun yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenme oranı daha yüksektir.

Bu nedenle gebelik sürecinde COVID-19 enfeksiyonuna yakalandıysanız ya da yakalanan biri ile temasınız olduysa mutlaka gebelik yönünden sizi takip eden doktorunuzla görüşmelisiniz.

Eğer gebeliğiniz ve COVID-19 enfeksiyonunuz varsa size doktorunuz tarafından önerilen tedavi kurallarına uymalı, verilen ilaçları düzenli kullanmalı ve bol su tüketmeye özen göstermelisiniz.

COVID-19 enfeksiyonunu kontrol etmeye yönelik çabalar arasında, doğum öncesi bakım ve danışmanlığın da ihmal edilmemesi gerekir. Sizi takip eden kadın doğum doktorunuzdan bu konuda detaylı bilgi alabilirsiniz. Ayrıca doğumla ilgili dökümanları okumanız, online eğitim sınıflarına katılmanız da son derece yararlıdır. COVID-19 açısından riskli grupta yer alıyorsunuz bu konuyu da mutlaka doktorunuzla paylaşınız.

Eğer sağlıklıysanız ve gebeliğinizin sonuna yaklaştıysanız normal takipleriniz devam edecektir. Yine de genel duruma bağlı olarak değişikliklere de hazırlıklı olmanız gerekebilir. Eğer bir normal doğum ya da sezaryen randevunuz varsa, doğumdan 24-48 saat önce COVID-19 yönünden test yaptırmanız gereklidir. Aynı şekilde sizinle ilgilenen sağlık personelinin testleri de düzenli olarak yapılacaktır. Doğum öncesinde ve sonrasında da COVID-19 enfeksiyonu bulguları yönünden taramadan geçirilirsiniz. Eğer bulgularınız varsa ya da testiniz pozitif çıktıysa doğum randevunuz yeniden düzenlenir.

Bebeğinizin ve sizin sağlığınızı korumak adına, hastanelerde odada bulunacak kişi sayısı sınırlandırılmıştır. Hastanede kaldığınız süre içerisinde de hem siz hem de sizinle ilgilenen personel hastalık bulguları yönünden günlük olarak taranır. Sizinle ilgilenen sağlık ekibinden bu uygulamalar hakkında detaylı bilgi almanız mümkündür.

Eğer hastanede bulunduğunuz süre içerisinde şüpheli bulgularınız varsa ve COVID-19 test sonucunu bekliyorsanız maskenizi çıkarmamanız ve bebeğinizle temas öncesi mutlaka ellerinizi yıkamanız gereklidir. Bebeğinizin yattığı alan yatağınızın yanında olabilir ancak kabul edilebilir bir mesafe ayarlamak da son derece önemli olacaktır. Bu önlemler alındığında, bebeğinizin de enfekte olma olasılığı düşecektir.

Eğer ciddi COVID-19 enfeksiyonunuz varsa bebeğinizden tamamen ayrı tutulmanız gerekir.
 

Doğum sonrası dönemde de takipleriniz devam edecektir. Bu sırada sizi en çok düşündürecek konu kuşkusuz sizin  ve ailenizin sağlığıdır. Tüm bunların yanı sıra ruh sağlığınızın korunması da oldukça önemlidir. Görüntülü görüşmeler ile aileniz ve arkadaşlarınızın sosyal desteğini ihmal etmemelisiniz.

Eğer doğum sonrası dönemde keyifsizlik, yorgunluk yada iştah değişiklikleriniz varsa bu postpartum depresyonun (doğum sonrası depresyon) belirtisi olabilir. Eğer bu gibi bulgularınız varsa, kişisel bakımınızı yapmakta ya da bebeğinizin bakımını yapmakta zorlanıyorsanız mutlaka doktorunuz ile iletişime geçmeniz önerilir.

Emzirme Uyarıları:

Yapılan araştırmalarda , anne sütünden bebeğe virüs geçtiğine dair veriye rastlanmamıştır. Asıl endişelendirici olan emzirme sırasında anneden bebeğe solunum yolu ile (damlacıklar aracılığı ile) bulaş olma ihtimalidir.
Eğer COVID-19 enfeksiyonunuz varsa ya da şüpheleniyorsanız, birtakım önlemler almanız gereklidir. Ellerinizi mutlaka yıkadıktan sonra bebeğe temas etmek ve emzirme sırasında maske kullanmak en önemli önlemlerdir. Eğer pompa kullanıyorsanız, pompaya ve pompa parçalarına dokunmadan önce mutlaka ellerinizi yıkamalı ve pompa temizliği için gerekli kurallara uymalısınız. Eğer çevrenizde bir yakınınız varsa, sağılmış sütü bu kişinin bebeğe içirmesi önerilir.

Emzirme ve Gebelikte COVID 19 Aşıları:

Şu an için gebelikte ve emzirmede COVID-19 aşılarının güvenilirliği ile ilgili yeterli çalışma yoktur. Bununla beraber, gebe ya da emziren bir anneyseniz ve aşılanması gereken grupta yer alıyorsanız aşınızı olmanız en doğru seçim olacaktır. Doktorunuzla konuşarak izlemeniz gereken yolu öğrenebilirsiniz.

Hastalıktan korunmak için mutlaka sosyal mesafe kurallarına uyulmalı ve hastalık bulgusu taşıyan kişilerle temastan kaçınılmalıdır. İşyerinizde ve toplu olarak kullanılan alanlarda maskenizi çıkarmayınız. İnsanlarla teması mümkün olduğunca sınırlandırınız. Bunun yerine görüntülü telefon görüşmesi ya da video konferans yöntemlerini kullanınız. Ellerinizi su ve sabunla en az 20 saniye yıkayınız ya da en az %60 alkol içeren el dezenfektanları kullanınız.

Bu açıklamaların tümü sizin ve bebeğinizin sağlığı için son derece önemlidir. Herhangi bir endişe taşıyorsanız doktorunuzla görüşmeniz çok yararlı olacaktır. Ayrıca stres yönetimi konusunda problem yaşıyorsanız profesyonel destek almanız sizin ve bebeğinizin sağlığı için oldukça önemlidir.