Vulva kanserinin ana tedavisi cerrahidir. Kadınlarda ameliyat, tüm kanserin çıkarılması ihtiyacı ile cinsel yaşam yeteneğinin önemini dengelemelidir. Cerrahinin, yaşam kalitesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilmektedir. Ayrıca, tümörün üretra ve anüse ne kadar yakın olduğunu dikkate almak da önemlidir.

Dış genital organlara topluca vulva adı verilir. Vajina girişi, büyük dudaklar (labia majora), küçük dudaklar (labia minora), klitoris, kızlık zarı (hymen) ve idrar boşaltma deliği (üretra) bölümlerini içerir.

Geçmişte, vulva tümörü ve yakınlardaki büyük miktarda normal dokular da çıkarıldı. Çoğu durumda, kanserin evresi ne olursa olsun yakındaki lenf düğümleri de çıkarıldı. Bu, hiçbir kanser hücresinin geride kalmadığından emin olmak için yapıldı. Bu tür kapsamlı ameliyatlar iyi kanser sonuçlarıyla sonuçlandı, ancak deformeler oluştu ve kadının cinsel işlevinin yanı sıra idrar ve dışkı yapma şekilleri de bozuldu ve kasıktaki tüm lenf bezlerinin çıkarılması, genellikle o taraftaki bacağın şişmesine (lenfödem) yol açtı. Günümüzde yaşam kalitesinin ve cinselliğin önemi çok daha iyi anlaşılmıştır. Hekimler, kanser erken tespit edildiğinde çevredeki çok fazla sağlıklı dokuyu çıkarmaya gerek olmadığını da farkettiler. Yine de, kanser çok ilerlediğinde, kapsamlı bir prosedür gerekli olabilir. Bazı durumlarda, ilerlemiş kanserlerde daha fazla kanser hücresini öldürmek için radyasyon, kemoterapi ve cerrahi ile birleştirilebilir.

Vulva Cerrahisi Türleri

Aşağıdaki ameliyat türleri vulvadan ne kadar doku çıkarıldığı sıralamasına göre verilmiştir (azdan-çoğa doğru):

Lazer cerrahisi

Odaklanmış bir lazer ışını, anormal hücreler içeren vulvar cilt tabakasını yakar. Lazer cerrahisi, VIN (vulvar intraepitelyal neoplazi) için bir tedavi olarak kullanılabilir. VIN, vulvanın premalign yani normal haline göre daha fazla kansere dönüşme eğilimi olan bir lezyonu şeklinde basitçe tanımlanabilir. Lazer yöntemi, invaziv kanseri (istilacı kanser) tedavi etmek için kullanılmaz.

Eksizyon

Kanser ve etrafındaki normal, sağlıklı derinin bir kenarı ve altındaki ince bir yağ tabakası eksize edilir (kesilir). Buna bazen geniş lokal eksizyon denir. Kapsamlıysa (çok fazla doku çıkarılırsa), basit bir kısmi vulvektomi olarak adlandırılabilir.

Vulvektomi

Bu operasyonda vulvanın tamamı veya bir kısmı çıkarılır.

Vulvar Rekonstrüksiyonu

Proedürler bazen, vulvadan geniş bir cilt alanını çıkarır ve yarayı kapatmak için vücudun diğer bölgelerinden deri greftleri gerektirir. Ancak çoğu zaman cerrahi yaralar greftsiz de kapatılabilir ve yine de sonuç oldukça tatmin edici bir görünüm sağlayabilir. Bir deri greftine ihtiyaç duyulursa jinekolojik onkolog bunu yapabilir, öte yandan vulvektomi sonrası bir plastik/rekonstrüktif cerrah tarafından da yapılabilir.

Rekonstrüktif cerrahi, daha kapsamlı cerrahi geçirmiş kadınlar için uygundur. Bir rekonstrüktif cerrah, bir parça deri ve altta yatan yağ dokusunu alıp kanserin çıkarıldığı bölgeye dikebilir. Vücuttaki birkaç bölge kullanılabilir, ancak nakledilen dokuya kan akışının bozulmadan tutulması gerektiği bir gerçektir. Dokunun kan kaynağına zarar vermeden hareket ettirilmesi gerektiğinden, yetenekli bir cerrahın gerekli olduğu yer burada özellikle vurgulanmalıdır.

Pelvik Ekzenterasyon

Pelvik ekzenterasyon, vulva kanserini tedavi etmek için kullanıldığında vulvektomi ve genellikle pelvik lenf düğümlerinin çıkarılmasını ve ayrıca aşağıdaki yapılardan bir veya daha fazlasının çıkarılmasını içeren kapsamlı bir operasyondur: alt kolon, rektum, mesane, uterus, serviks ve vajina. Ne kadarının çıkarılması gerektiği, kanserin yakındaki organlara ne kadar yayıldığına bağlıdır. Bu, birçok farklı türde komplikasyona yol açabilen karmaşık bir ameliyattır. Mesanenin, rektum ve kalın bağırsağın çıkarıldığı operasyonlarda, bu yapıların yerine getirdiği işlevleri sürdürebilmek amacıyla yeni yollar oluşturacak başka cerrahi operasyonlara da gerek olacaktır.

Lenf Nodu Ameliyatı

Vulva kanseri sıklıkla kasıktaki lenf düğümlerine yayıldığı için bunların çıkarılması gerekebilir. Lenf düğümlerini tedavi etmek, kanserin tekrarlama riski ve uzun vadeli sonuçlar söz konusu olduğunda önemlidir. Sizin için neyin en iyi olduğu, neden en iyi olduğu ve tedavinin yan etkilerinin neler olabileceği konusunda alanında uzman hekiminizle mutlaka ayrıntılı görüşmeler yapmalısınız.

Vulvektomi vs Labioplasti

Rutin olarak kozmetik bir prosedür olarak görülen labioplasti, hastanın ve klinisyenin "aşırı" olarak adlandırdığı iç dudak dokusunun çıkarılmasını içerir. Tipik olarak bu, labia majora dokusunun ötesine uzanan labia minora dokusu anlamına gelir. Bir labioplastinin nihai sonucu, labia minorayı hedef alan bir vulvektominin nihai sonucuna benzer olsa da, ikisi arasındaki amaç farklıdır. Vulvektomi, hastalık riskini veya kanserin yayılma riskini azaltmak için yapılır. Labioplastiler ise sürtünme, şişme ve genelleşmiş rahatsızlığı gidermek ve ayrıca vulvanın genel görünümünü iyileştirmek için yapılır.

Rekonstrüktif prosedürlerle ilişkili olarak;

Vulvar kanserlerin tedavisi için özellikle ileri evrede olanlar veya tekrarlayan tümörlerde, plastik cerrahi rekonstrüksiyonu, mevcut olan operatif tedavilerin aralığını genişletmektedir ve iyileştirilmiş kozmetik sonuçların yanı sıra olumlu bir onkolojik hastalık seyri de sağlamaktadır. Plastik cerrahi operasyonlarının kullanılması, söz konusu tümörün doğasına ve gelişim aşamasına olduğu kadar hastanın durumuna da uygun terapötik önlemlerin uygulanmasını mümkün kılacaktır. Daha da önemlisi, geniş kapsamlı cerrahi prosedürler geçirmiş hastalarda bile eşit derecede tatmin edici başarılı bir yara iyileşmesi oranının ortaya çıktığını gözler önüne seren araştırma bulguları mevcutur.

Vulva Cerrahisinin Komplikasyonları ve Yan Etkileri

Vulva derisinin geniş alanlarının çıkarılması sıklıkla yara iyileşmesi, yara enfeksiyonları veya deri greftinin alınamaması gibi sorunlara yol açar. Ne kadar çok doku çıkarılırsa, bu komplikasyonların riski o kadar artar. İyi hijyen ve dikkatli yara bakımı önemlidir.

Üretral açıklığın bir veya her iki tarafındaki doku çıkarıldığı için idrar akışı bir tarafa gidebilir. Vulvar ve kasık düğümü ameliyatının diğer komplikasyonları arasında ameliyat yaralarının yakınında sıvı dolu kistlerin oluşması, akciğerlere gidebilen kan pıhtıları, idrar yolu enfeksiyonları ve cinsel istekte azalma yer alır.

Vulva ameliyatından sonra, kadınlar dar pantolon veya kot pantolon giydiklerinde genellikle rahatsızlık hissederler çünkü üretral açıklık ve vajinal giriş etrafındaki "dolgu yapısı" gitmiştir. Vajinanın etrafındaki alan normalden farklı bir görünümde olabilmektedir.

Lenfödem: Kasık lenf düğümlerinin çıkarılması, bacaklardan zayıf sıvı drenajına neden olabilir, bu da sıvı birikmesine yol açar ve şiddetli, geceleri inmeyen bacak şişmesine yol açabilir. Lenfödem ayrıca ağrı ve yorgunluğa da neden olabilir. Bu aynı zamanda cinsellikle ilgili sorunlara da sebebiyet verebilir ve bir çiftin bu tür sorunlarla başa çıkmak için iyi bir iletişim kurması çok önemli bir konudur.
Vulvektominin cinsellik üzerine etkisi: Bazı kadınlar, cerrahi operasyondan sonra cinsel organ dış yapılarının görünümü kaygısı nedeniyle, bu yapıların estetik görünümünü yeniden oluşturmak için ameliyat olmak isteyebilir.

Vulvektomi geçiren kadınların cinsel birleşmede doyuma ulaşması zor olabilir. Kadınlar, radikal vulvektomiden sonra genital bölgelerinde bir uyuşma fark edebilirler, ancak sinirler yavaş yavaş iyileştikçe his yaklaşık birkaç ay içinde geri gelebilir. Cerrahi sonrasında oluşan skar dokusu, vajina girişini daraltırsa penetrasyon ağrılı olabilir, ağrılı tahrişi önleyici güvenli ve uygun ürünler kullanılabilir. Yara izi şiddetli olduğunda, cerrah bazen girişi genişletmek için deri greftleri kullanabilir. Bazen pelvik taban tedavisi adı verilen özel bir fizik tedavi türünden faydalanmak gerekebilir.

Cerrahi Sonrası

Vulva kanseri ameliyatından uyandığınızda sizi ne bekleyeceğini bilmek önemlidir. Hastanede ne kadar kalacağınız, hangi ameliyatı olduğunuza bağlıdır.

Aktivite

Ameliyattan sonra yaklaşık 1-4 hafta dinlenmeniz gerekecek.
6 haftaya kadar 10-20 kilonun üzerinde bir şey kaldırmayın.
6 hafta boyunca vajinaya temastan kaçının.
Ağrınız narkotiksiz kontrol altına alındığında araç kullanmaya başlayabilirsiniz. Bu genellikle ameliyattan yaklaşık 1-2 hafta sonradır.
Aktivitenizi yavaş yavaş artırmanız gerekecek. Her gün kısa yürüyüşlerle başlayın ve mesafeyi artırın.

Vajinal Akıntı

Çoğu zaman ameliyattan sonra sarı, parlak kırmızı, pembe veya kahverengi olabilen bir akıntı veya bi kanama oolabilir, bu normaldir.

Kabızlık

Ameliyattan sonra kabızlık yaygındır.
Günde bol bol miktarlarda sıvı içtiğinizden emin olun.
Düzenli aktivite, hatta günlük kısa yürüyüşler yapmaya çalışın.
Hekiminizin önerisine göre dışkı yumuşatıcı almanız gerekebilir.
Ameliyattan sonra hekiminiz gerekli gördüyse laksatif (müshil) kullanmak gerekebilir. Bu ilacı kullandıktan sonra bağırsak hareketleriniz yoksa veya mide bulantısı, kusmanız varsa, mutlaka en kısa sürede doktorunuza ulaşın.

Vulva Bakımı

Vulvanızı ılık suyla durulayarak ve ovalamadan hafif hareketlerle temiz tutun, kurutun.
Dar pantolon veya iç çamaşırı giymeyin. Sadece pamuklu iç çamaşırı giyin.
Külotlu çorap giymeyin.
Deodorant veya plastik içeren ped veya tampon kullanmayın.
Parfümlü sabun veya kokulu tuvalet kağıdı kullanmayın.
Sprey veya talk pudrası kullanmayın.
Bir hafta sonra, ılık, sığ suda günlük oturma banyosu yapmak iyileşmeye yardımcı olabilir. Uzun süre veya sıcak olmamalı, sabunlu suda bekletmekten kaçınmalı.
Özellikle arabaya binerken veya herhangi bir yere girip çıkarken bacaklarınızı omuz genişliğinden daha fazla açmaktan kaçının.
Klinik takip çok önemli olacaktır, ameliyattan 2 hafta sonra bir randevu oluşturun. Daha başka ve daha fazla tedavi gerekirse, bu aşamada tartışılması faydalı olacaktır.

Vulva Cerrahisi

Vulva Cerrahisi Türleri

Vulva Cerrahisinin Komplikasyonları ve Yan Etkileri

Cerrahi Sonrası

Sağlık Rehberi

Tıbbi Birimler

Can Sağlık Grubu