Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında başlayan, etkisi tüm yaşama yayılabilen, akademik, sosyal ve psikiyatrik sorunlara yol açabilen nöropsikiyatrik bir bozukluktur.

Yaygınlık

Çocuklukta % 8 ergenlikte % 6 erişkinlikte % 4 olarak bildirilmektedir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tanısı nasıl konur?

Temel belirtileri;

1-Dikkat eksikliği
2-Aşırı hareketlilik ve dürtüsellik

Bu belirtiler işlevselliği ya da gelişimi etkiler. 12 yaşından önce belirtiler ortaya çıkar. Belirtiler iki ya da daha çok ortamda vardır (ev, okul işyeri arkadaş akrabalar ile birlikteyken…). Belirtiler en az 6 ay sürmektedir.

1) Dikkat eksikliği;

Ayrıntılara özen göstermez, dikkatsizce yanlışlar yapar.
Ders dinlerken, oyun oynarken, konuşmalar ya da uzun okumalar sırasında güçlük çeker.
Kendisine doğru konuşulurken dinlemiyor gibi görülür.
Okuldan verilen görevleri, sorumlulukları ya da sıradan günlük işleri tamamlayamaz.
Etkinlikleri düzenlemekte güçlük çeker.
Kullandığı gereçleri kişisel eşyaları düzenli tutamaz; dağınık ve düzensiz çalışır; zaman yönetimi kötüdür; zaman sınırlamalarına uyamaz.
Sürekli zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınır. Bu tür işleri sevmez (form doldurmak, rapor hazırlamak, uzun yazıları gözden geçirmek gibi).
Okul gereçleri, kalemler, kitaplar, anahtar, cüzdan, gözlük, telefon vb. eşyalarını sık sık kaybeder.
Dış uyaranla dikkati kolayca dağılır.
Sıradan günlük işleri yaparken unutkandır.

2) Aşırı Hareketlilik ve Dürtüsellik;

1- Kıpırdanır ya da ellerini ve ayaklarını vurur, oturduğu yerde duramaz.

2-Sınıf, ofis, işyeri gibi yerinde oturmasının beklendiği durumlarda çoğu kez yerinden kalkar.

3-Ortamlarda uygunsuz şekilde ortalıkta koşturur ya da bir yerlere tırmanır (Genç ve erişkinlerde kendini huzursuz hissetmek şeklinde görülebilir).

4-Etkinliklere sessiz bir biçimde katılamaz, sessiz bir biçimde oyun oynayamaz.

5-Çoğu kez her an hareket halindedir.

6-Aşırı konuşur.

7-Soru tamamlanmadan cevabını verir, insanların cümlelerini tamamlar, konuşma sırasını bekleyemez.

8-Sıklıkla sıra bekleyemez.

9-Konuşmaların oyunların etkinliklerin arasına girer. İzin almadan başkalarının eşyalarını kullanmaya başlayabilir. Başkalarının yaptığı işi birden kendi yapmaya başlayabilir.

Tedavi

İlaç tedavileri nörobiyolojik zemini olan DEHB için temeldir. İlaçlar, tıbbi ve psikiyatrik ek tanılar göz önüne alınarak planlanmalıdır. Sorun odaklı yapılandırılmış bilişsel davranışçı psikoterapilerin tedaviye eklenmemesi gerekebilir.

DEHB, tedavi edilmediğinde süreklilik gösteren ve kayıplara (okul ve iş başarısında düşüklük, yasal sorunlar, sigara ve madde kötüye kullanımı vb.) neden olabilen bir hastalıktır. Bu nedenle doğru bir şekilde tanısının konup, uygun tedavilerin başlanması önemlidir.

Psikiyatri

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite

Sağlık Rehberi

Tıbbi Birimler

Can Sağlık Grubu