Kalp krizinin belirtileri nelerdir?

• Can Hastanesi

• 25 Eylül 2024 13:15

Kardiyovasküler hastalıklar, kalbinizin yapılarını veya işlevlerini etkileyen durumları oluşturur. En yaygın olan rahatsızlıklardan bir tanesi de kalp krizleridir. Kalp krizi, kalbinize giden kan akışının engellenmesi ve böylece kalbin ihtiyaç duyduğu oksijeni alamamasıyla gerçekleşir. Bu tıbbi bir acil durumdur. Herhangi bir semptomun ilk belirtisinde derhal doktorunuza başvurun, semptomların geçip geçmediğini görmek için yada iyileşmeyi beklemeyin.

Kalp krizleri miyokard enfarktüsü (MI) olarak da adlandırılırı. “Myo” kas anlamına gelir, “kardiyal” kalp anlamına gelmektedir ve “enfaktüs” kan temini eksikliğinden dolayı doku ölümü anlamına gelmektedir. Bu doku ölümü kalp kasınızda kalıcı hasara neden olabilir.

Kalp krizi belirtileri

kalp krizinin yaygın belirtileri şunlardır;

• Göğsünüzde, kolunuzda veya göğüs kemiğinizin altında rahatsızlık, basınç, ağırlık, sıkışma veya ağrı
• Sırtınıza, çenenize, boğazınıza veya kolunuza yayılan rahatsızlık
• Doygunluk, hazımsızlık veya boğulma hissi (mide ekşimesi gibi hissedilebilir)
• Terleme, mide bulantısı, kusma veya baş dönmesi
• Ciddi halsizlik, kaygı, yorgunluk veya nefes darlığı
• Hızlı veya düzensiz kalp atışı ( kalp çarpıntısı)
• Endişe

Bazı kalp krizlerinde hiçbir belirti fark etmeksizin (“sessiz” miyokard enfarktüsü), diyabetli kişilerde daha yaygın olan belirtisiz kalp krizi görülebilmektedir.

Kalp Krizi nasıl gerçekleşir?

Kalp krizi, birinin göğsünüzü gerçekten sert bir şekilde sıktığı veya göğsünüzde ağır bir yük taşıdığınız türden yoğun bir göğüs ağrısı gibi hissedilir. Bu ağrıyı bir süre yaşayabilirsiniz. Ayrıca kendinizi güçsüz, başınız dönüyor veya bayılacakmış gibi hissedebilirsiniz ve çok fazla terlemeye başlayabilirsiniz. Bazen çenenizde, boynunuzda, sırtınızda veya kollarınızda hafif ağrılar da olur. Ayrıca nefes almada zorluk çekebilirsiniz.

Sessiz kalp krizi nedir?

Adından da anlaşılacağı gibi, sessiz kalp krizi, baş dönmesi, daha hızlı veya düzensiz kalp atışı (çarpıntı), nefes alma zorluğu ve anksiyete gibi genellikle kalp krizi geçirip geçirmediğinizi bilmeniz zordur çünkü uyarı olmadan gerçekleşir.

Her yıl bir milyondan fazla kişi kalp krizi geçirmektedir. Kalp krizi hem erkeklerde hem kadınlarda görülür. Yaş almaya bağlı olarak ihtimali daha da artan kalp krizi, yüksek tansiyon, kötü kolestrol seviyeleri, diyabet ve sigara kullanımı gibi risk faktörlerine de bağlı olarak kendisini göstermektedir.

Ani kalp durmaları kalp krizi değildir, kalp krizinin kalbin atardamarlarında oluşan bir sorun olarak düşünebilirsiniz, oysa ani kalp durması kalbin elektrik sisteminin aniden düzgün çalışmaması ve kalbin pompalamayı bırakması anlamına gelir.

Kalp krizi nedenleri nelerdir?

Kalp kasınızın sürekli oksijen açısından zengin kana ihtiyacı vardır. Koroner atardamarlarınız kalbinize bu kritik kan tedarikini sağlar. Koroner atardamar hastalığınız varsa, bu atardamarlar daralır ve kan olması gerektiği gibi akamaz. Kan tedarikiniz engellendiğinde kalp krizi geçirirsiniz. Yağ, kalsiyum, proteinler ve iltihaplı hücreler atardamarlarınızda plaklar oluşturmak için birikir. Bu plak birikintileri dışarıdan sert, içeriden ise yumuşak ve lapadır. Plak sertleştiğinde, dış kabuk çatlar. Buna yırtılma denir. Trombositler (kanınızdaki pıhtılaşmaya yardımcı olan disk şeklindeki hücreler) bölgeye gelir ve plak etrafında kan pıhtıları oluşur. Bir kan pıhtısı atardamarınızı tıkarsa, kalp kasınız oksijen açlığına maruz kalır. Kas hücreleri kısa sürede ölür ve kalıcı hasara neden olur. Nadiren, koroner arterinizdeki bir spazm kalp krizine de neden olabilir. Bu koroner spazm sırasında, arterleriniz daralır veya spazmlar meydana gelir ve kalp kasınıza giden kan akışını keser (iskemi). Dinlenirken ve ciddi koroner arter hastalığınız olmasa bile bu durum meydana gelebilir.

Her koroner arter, kalp kasınızın farklı bir bölümüne kan gönderir. Kasın ne kadar hasar gördüğü, tıkalı arterin beslediği alanın büyüklüğüne ve atak ile tedavi arasındaki zaman miktarına bağlıdır. Kalp kasınız kalp krizinden kısa bir süre sonra iyileşmeye başlar. Bu yaklaşık 8 hafta sürer. Tıpkı bir cilt yarası gibi , hasarlı bölgede bir yara izi oluşur. Ancak yeni yara dokusu olması gerektiği gibi hareket etmez. Bu nedenle kalbiniz kalp krizinden sonra eskisi kadar pompalayamaz. Bu pompalama yeteneğinin ne kadar etkileneceği yara izinin boyutuna ve konumuna bağlıdır.

Anormal koroner arterler kalp krizine de yol açabilir. Bu kalp rahatsızlığı, kalbinizi besleyen kan damarlarının alışılmadık pozisyonlarda olduğu, doğuştan sahip olduğunuz bir rahatsızlıktır. Bazen, bu anormal arterler sıkışabilir veya sıkıştırılabilir, bu da kalp krizine yol açabilir. Nadir görülen tıbbi durumlar, özellikle kalbi besleyen damarların daralmasına neden olanlar, kalp krizinin bir diğer nedenidir. Koroner atardamarlarda meydana gelen yırtıklar veya herhangi bir ciddi yaralanma kalp krizine yol açabilir. Bazen, tıkanıklığın yanı sıra diğer kalp ve kan damarı rahatsızlıkları da kalp krizine neden olur. Spontan koroner arter diseksiyonu (SCAD) olarak bilinen bir rahatsızlık da buna neden olabilir. Kalbinizi besleyen kan damarlarından birinin içinde bir yırtık oluştuğunda meydana gelir. Bu yırtık, atardamarı tıkayan bir kan pıhtısına veya yırtık doku bölümlerine yol açarak kalp krizine neden olabilir. Doktorlar genellikle bu rahatsızlığı stres, yoğun egzersiz veya hamilelik gibi nedenlerle ilişkilendirir ve genç kadınlarda, doğumda kadın olarak belirlenen kişilerde ve Marfan sendromu adı verilen bir rahatsızlığa sahip kişilerde yaygındır.

Koroner arter embolisi aynı zamanda kalp krizlerine de yol açar. Bu, bir kan pıhtısının kan dolaşımında seyahat ettiği ve kalbe kan sağlayan kan damarı olan koroner arterde yerleştiği yerdir. Sonuç olarak, bu pıhtı etkilenen arterden normal kan akışını engelleyerek kalp krizine yol açar. Koroner spazm kalp krizine de yol açabilir. Bu, uyarı olmadan gerçekleşen ve kalbe giden kan akışını engelleyen koroner arterin ciddi bir şekilde daralmasıdır. Atardamarlarınızda belirgin bir plak birikimi olmasa bile bu durum ortaya çıkabilir.

Kalp Krizi Geçirirsem Ne Yapmalıyım?

Kalp krizinden sonra, tıkalı atardamarı açmak ve hasarı azaltmak için hızlı bir tedaviye ihtiyacınız vardır. Kalp krizinin ilk belirtilerinde ambulans çağırın ve tıbbi yardım talep edin. Kalp krizini tedavi etmek için en iyi zaman, kalp krizi semptomları başladıktan sonraki 1 veya 2 saattir. Daha uzun süre beklemek, kalbinize daha fazla hasar vermek ve daha uzun yaşama şansınızı düşürmek anlamına gelir.

Acil servisleri aradıysanız ve gelmelerini bekliyorsanız, bir aspirin çiğneyin (325 mg). Aspirin kan pıhtılarının güçlü bir inhibitörüdür ve kalp krizinden ölme şansınızı %25 oranında azaltabilir.

Unutmayın, yaşadığınız tüm sağlık sorunları aynı ciddiyet ile ele alınmalıdır, lütfen sağlığınızı ihmal etmeyin.