Stres Yeme Alışkanlıklarımızı Nasıl Etkiliyor?

• Can Hastanesi

• 28 Aralık 2023 11:37

Günlük yaşamdaki stres birçok alışkanlığımızı oldukça farklı yönlerden etkilemektedir. Ne yazık ki bu değişimlerde vücudumuzu günlük rutinin dışına çıkarıp birçok hastalığa zemin hazırlamakta ve yaşam kalitemizi bozmaktadır. Stresle ilgili en çok merak edilen noktalardan bir tanesi stresin yemek yemeyi nasıl etkilediği, stresli dönemlerde gerçekten ‘tatlı krizleri’ yaşanıp yaşanmadığıdır. İzmir Özel Can Hastanesi Check-up Hekimi Dr. Onur Duygu stresin yeme alışkanlıklarımızı nasıl etkilediğine dair bilgilendirici açıklamalarda bulundu.

İnsan vücudundaki tüm sistemler birbiriyle o kadar ilişkilidir ki, birinde olan değişikliğin ya da bozukluğun diğer sistemleri etkilememesi imkansızdır. Stresin yalnızca psikolojik bir olay olmayıp beyin kimyasında önemli değişikliklere de yol açan bir süreç olduğu ifade eden Dr. Onur Duygu, “ Yemek yeme davranışları değişmekte ve buna bağlı olarak vücut yağ kitlesi artmakta, bel çevresi ölçümlerinde de önemli hastalıklara zemin hazırlayan artışlar meydana gelmektedir. diye konuştu.  

Peki stres gerçekten yemek yeme davranışlarımızı etkiliyor mu? Stresli durumlarda daha mı çok yemek yeriz?

Stresin vücuttaki en önemli etkilerinden birinin vücudun enerjiye ve oksijene olan  gereksinimini arttırması olduğunu söyleyen Check-up Hekimi Dr. Onur Duygu, “Bu da  daha fazla işlenmiş gıda, hazır gıda  ve tatlı yeme ihtiyacı  doğurur. Kişi, stresle adeta fırtınaya tutulmuş olan vücuduna gerekli enerjiyi sağlayabilmek için yüksek kalori içerikli hazır gıdalar tüketmeyi seçer. Bu durum obeziteye giden sürecin tetikleyicilerinden biri olarak işlev görür. Stresli insanlar, yemek hazırlamaya ya da dengeli öğünlere konsantre olamazlar/motivasyonları bozulur. Yemek hazırlamak, özellikle de sağlıklı öğünler hazırlamak bir bilişsel ön hazırlık sürecini gerektirir. Stresli durumdaki insanların her konuda konsantrasyonları ve motivasyonları bozuk olduğundan sağlıklı öğünler hazırlamaya vakit ayırmak istemezler. O an için sadece ve hızlıca karınlarını doyurmak isterler ve bu nedenle de yüksek yağ-şeker içerikli hazır gıdaları seçerler. Bu da önemli bir faktör olarak karşımıza çıkar. Akut stres sırasında salınan adrenalin iştahı baskılar.  Bu nedenle kişi ani olarak bir stres ile karşı karşıya kaldığında yemek yemeyi hiç düşünmez. Fakat kronik stres durumu ve bununla baş etmek yüksek şeker içerikli, yağlı yiyeceklere yönelik bir ilgi yaratır. Kişi devamlı kendisine kronik stresi yaratan etkeni ön planda tutar ve sürekli yemek yemeye giden dengesiz beslenme tarzını tercih eder.  Stres sırasında salınan kortizol hormonu karın bölgesinde yağlanmaya sebep olur. Bu da Tip 2 diyabet ve kalp hastalığı gelişimine zemin hazırlar. Ayrıca bu durum, doyma hissini sağlayan leptin hormonunu azaltırken iştah açıcı bir hormon olan ghrelini arttırmaktadır. Tüm bunların sonucunda sürekli artmış durumda olan bir iştah, doymama hissi ve artan karın bölgesi yağları olacaktır. Kalp damar hastalıkları bu kişilerde çok daha sık görülmektedir.” diye konuştu.

Stres uyku kalitesine de etkiliyor

Stresin yaşamımızda yarattığı bir başka sorun da uyku bozukluğu ve geceleri sık uyanmayla kendini gösteren düşük kaliteli uyku paternidir. Dr. Onur Duygu bu sorunu yaşayan kişilerin güne yorgun olarak başladığını ve gün içinde uyanık kalmak için fazla miktarda kafein ve şeker içeren gıdalar tüketmeyi tercih ettiklerini söyledi. Dr. Duygu,  “Uykunun yeme davranışı ile ilgisi de çok fazla olduğundan düzenli uyku ve kaliteli bir uyku alışkanlığı sağlıklı kiloyu korumanın olmazsa olmazıdır. Güne zinde başlayan, sabahları ılımlı düzeyde egzersiz yapan kişiler daha az kafein ve şekerli gıda tüketme ihtiyacı duyacaktır. İnsan sinir sisteminin kendini aktive etme ve uyanık tutma yetisi son derece gelişmiştir ve düzenli yaşam kurallarına uyulduğu sürece herhangi bir dış faktör olmadan yeterli motivasyon ve yaşam enerjisi sağlanabilecektir” dedi.