Prostat nedir?

Prostat erkeklerde idrar torbasının çıkışında yer alan, 18-20 gram ağırlığında bir salgı bezidir. Başlıca görevi; Meni sıvısının bir kısmını üretip, cinsel ilişki esnasında bu sıvının dışarı atılmasına yardımcı olmaktır.

İyi Huylu Prostat Büyümesi ( Benign Prostat Hiperplazisi = BPH )

BPH oluşma nedeni ve mekanizması tam olarak anlaşılmasa da yaşlanan erkekte değişen hormonların etkisinin olduğu düşünülmektedir. 40 lı yaşlardan sonra testosteron- östrojen dengesininin bozulmasının iyi huylu prostat büyümesine neden olan nedenlerin başında geldiği düşünülür. Genetik yatkınlık önemlidir.

BPH Belirtileri Nelerdir?

İYİ Huylu Prostat Büyümesinin belirti ve semptomları; depolama ( irritatif ) – boşaltma ( obstriktif ) semptomları olarak 2 kısımda incelenir.

Depolama semptomları

Gece idrara kalkma
Gündüz sık idrara çıkma
İdrar yaparken yanma
Ani idrara sıkışma
İstemsiz idrar kaçırma

Boşaltma semptomları

İdrar yaparken zorlanma
Zayıf akımlı idrar yapma
Kesik kesik idrar yapma
İdrar yapmaya başlamadan önce beklemek
İdrar yapmanın çok üzün sürmesi

BPH TANISI NASIL KONULUR?

İyi huylu prostat büyümesi, idrar yolu şikayetlerinin en sık nedenidir, ancak aynı şikayetleri yapan başka nedenler de vardır. Tanı için öncelikle hastanın şikâyetlerini sorgulanır. Ek olarak Uluslararası Prostat Semptom Skoru ( IPSS ) Formu hasta tarafından doldurulur. Bu test tıkanıklığın derecesini bulmaya yardımcı bir değerlendirme yöntemidir. Sonrasında genel bir fizik muayene ve parmakla prostat muayenesi yapılır. Prostat muayenesinde; prostatın büyüklüğü, kıvamına bakılır. Parmakla prostat muayenesi prostat kanseri tanısında da önemli bir tarama yöntemidir.

TANIDA KULLANILAN TESTLER

PSA Testi
İyi huylu prostat büyümesi ve prostat kanseri aynı yaş grubunda ortaya çıkabileceğinden dolayı kan PSA (prostat-spesifik antijen) testi önemli bir testtir. Rutin olarak 50 yaşından sonra bakılmalıdır. Ailesinde prostat kanseri öyküsü olanlarda ise 40 yaşından sonra bakılmalıdır.

İdrar testi ve idrar kültürü
İdrar testleri benzer şikayetler neden olan idrar yolları enfeksiyonunu dışlamak için yapılır.
BPH idrar akımında yavaşlamaya ve mesanede idrar birikmesine neden olduğu için idrar yolu
enfeksiyonu görülmesi olasılığı yüksektir. Bu nedenle idrar testleri önemlidir.

Üroflovmetri ( idrar akım testi )
Üroflovmetri idrar akım hızınızı ölçer. Bu test prostatın idrar akışını engelleyip engellemediğini anlamak için yapılır. Tedaviyi planlamada yol göstericidir.

İşeme sonrası kalan idrar (PMR) neden ölçülür?
İşeme sonrası mesanede kalan idrarın ölçümü, mesane tam boşalıp boşalmadığını anlamak için yapılır.

Artmış PMR, mesanenin iyi fonksiyon görmediğini yani iyi kasılamadığını veya mesane çıkışında tıkanıklık olduğunun belirtisidir. Bu durumda idrar yolu enfeksiyonu riski artmaktadır.

Mesane ve prostat ultrasonu
Mesane ultrasonografisi, bu şikayetlere sebep olabilecek diğer sebepleri araştırmak için kullanılır.

TEDAVİ

İlaç Tedavisi
Hafif düzeyde şikayetleri olan hastalara ilaç tedavisi önerilir.

Bitkisel İlaçlar
Etkinlikleri net değildir. Bu konuda çok sayıda bitkisel ilaç vardır. Doktor kontrolünde kullanılmalıdırlar.

Alfa-blokerler
Prostatın düz kaslarını gevşeterek belirtileri azaltanve idrar akışını arttıran ilaçlardır. BPH'de en sık kullanılan ilaç grubudur. Terazosin, Silodosin, Alfuzosin, Doxazosin, Tamsulosin, bu gruptaki ilaçlardandır. Etkilerini yaklaşık 2 haftada gösterirler. Prostatın boyutunu küçültmez veya büyümesini
önlemezler.

5 Alfa-redüktaz inhibitörleri
Prostatın büyümesini engelleyen, küçülmesine neden olan ilaçlardır. Prostat hacmi 40 gr ve üstü olan hastalarda daha etkilidirler. Dutasterid ve Finasterid etken maddeleri olan ilaçlardır.

Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri
Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri (PDE5I) erektil disfonksiyonun ( sertleşme bozukluğu ) tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçların ek olarak BPH belirtilerini de iyileştirdiği kanıtlanmıştır. Sildenafil, Tadalafil, Vardenafil etken maddeleridir.

CERRAHİ TEDAVİ
ALTIN STANDART TEDAVİ PROSTATIN TRANSÜRETRAL REZEKSİYONUDUR (TURP).

Bu yöntemde endoskopik olarak kameralı sistem ile penis ucundan girilerek prostat dokuları hem kesilerek hem de buharlaştırılarak dışarı alınır. En son ve en başarılı yöntem PLAZMAKİNETİK TEKNOLOJİSİ'dir.

TUR PLAZMAKİNETİK TUR-P
BPH'ın cerrahi tedavisinde uygulanan EN SIK yöntem TUR Prostatektomidir (TUR-P). Bu yöntemde şikayetlere neden olan prostatın büyümüş orta-iç bölümünü çıkartılır.

TUR PLAZMAKİNETİK TUR-P'nin AVANTAJLARI
Kesme ve kanama kontrolü BİPOLAR AKIM ( HASTANIN VÜCUDUNDAN GEÇMEZ ) kullanılarak plazmakinetik enerji ile yapılır. Klasik TURP gibi patoloji için doku çıkartılabilir, lazer prostatektomi gibi kanama kontrolü avantajı üstünlüğü vardır. Steril su yerine izotonik tuzlu su kullanıldığı için TUR sendromu ( su zehirlenmesine bağlı elektrolit dengesizliği )çok nadir görülür. Hastanede kalış ve sondalı kalma süresi 1-2 gündür.

AÇIK PROSTATEKTOMİ
Prostatı çıkartma tekniği TUR-P ile benzerdir. Çok büyük prostatı olan erkeklerde açık prostatektomi operasyonu önerilir. Göbek altından kesi ile ameliyat gerçekleştirilir. Hastanede kalış süresi 3- gün, sondalı kalma süresi yaklaşık 7-10 gündür.

TRANSÜRETRAL MİKRODALGA TEDAVİSİ (TUMT)
Prostat dokusunu küçültmek ve sertleştirmek için mikrodalga enerji kullanılan minimal invaziv bir tedavi yöntemidir. Amaç prostat boyutunu küçülterek belirtileri ortadan kaldırmaktır. Çok yaşlı ve/veya ameliyat için yüksek riskli hastalarda tercih edilen bir yöntemdir. Yaklaşık 45-60 dk sürede lokal anestezi ile işlem gerçekleştirilir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Tanı ve Tedavisi

Sağlık Rehberi

Tıbbi Birimler

Can Sağlık Grubu