Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu nedir?

• Can Hastanesi

• 30 Ekim 2024 14:50

Yaşa bağlı makula dejenerasyonu, merkezi görüşünüzü bulanıklaştırabilen bir göz hastalığıdır. Yaşlanmanın makulaya (gözün keskin, düz ileri görüşü kontrol eden kısmı) zarar vermesiyle oluşur. Makula, retinanın (gözün arkasındaki ışığa duyarlı doku) bir parçasıdır. Makula dejenerasyonu yaygın bir rahatsızlıktır; yaşlı yetişkinlerde görme kaybının önde gelen nedenlerinden biridir. Makula dejenerasyonu tam körlüğe neden olmaz, ancak merkezi görüşünüzü kaybetmeniz yüzleri görmeyi, okumayı, araba kullanmayı veya yemek pişirme veya evdeki şeyleri tamir etme gibi yakın işleri yapmayı zorlaştırabilir. 

Makula Dejenerasyonu bazı kişilerde çok yavaş, bazılarında ise daha hızlı gerçekleşir. Erken makula dejenerasyonunuz varsa, uzun süre görme kaybını fark etmeyebilirsiniz. Bu nedenle, makula dejenerasyonu olup olmadığınızı öğrenmek için düzenli göz muayeneleri yaptırmanız önemlidir.

Makula Dejenerasyonu türleri ve evreleri nelerdir?

Makula Dejenerasyonu 2 tipi vardır : kuru ve yaş.

Makula Dejenerasyonu çoğu kişide kuru (atrofik makula dejenerasyonu olarak da bilinir) vardır. Bu, makulanın yaşla birlikte incelmesidir. Kuru makula dejenerasyonu 3 aşamada gerçekleşir : erken, orta ve geç. Genellikle birkaç yıl boyunca yavaşça ilerler. Geç kuru makula dejenerasyonu için bir tedavi yoktur, ancak kalan görüşünüzden en iyi şekilde yararlanmanın yollarını bulabilirsiniz. Ve sadece 1 gözünüzde geç kuru makula dejenerasyonu varsa, diğer gözünüzü korumak için adımlar atabilirsiniz.

Islak makula dejenerasyonu (ileri neovasküler olarak da bilinir), genellikle daha hızlı görme kaybına neden olan daha az yaygın bir geç makula dejenerasyonu türüdür. Kuru makula dejenerasyonu’nun herhangi bir aşaması ıslak makula dejenerasyonuna dönüşebilir – ancak ıslak makula dejenerasyonu her zaman geç aşamadır. Gözün arkasında anormal kan damarları büyüdüğünde ve makulaya zarar verdiğinde meydana gelir.

Makula Dejenerasyonu belirtileri nelerdir?

Makula dejenerasyonu belirtileri evreye bağlıdır. Kuru makula dejenerasyonu 3 evrede gerçekleşir: erken, orta ve geç. İlerleyici bir hastalıktır — bu, semptomların genellikle zamanla kötüleştiği anlamına gelir.

• Erken kuru tip makula dejenerasyonu herhangi bir belirtiye neden olmaz.
• Orta düzey kuru makula dejenerasyonu bazı kişilerde hiçbir semptom görülmez. Diğerleri, merkezi görüşlerinde hafif bulanıklık veya düşük ışıkta görmede zorluk gibi hafif semptomlar fark edebilir.
• Geç makula dejenerasyonu (ıslak veya kuru tip) , birçok kişi düz çizgilerin dalgalı veya eğri görünmeye başladığını fark eder. Ayrıca görüşünüzün merkezine yakın bulanık bir alan da fark edebilirsiniz. Zamanla, bu bulanık alan büyüyebilir veya boş noktalar görebilirsiniz. Renkler ayrıca eskisinden daha az parlak görünebilir ve düşük ışıkta görmede daha fazla sorun yaşayabilirsiniz.

Dalgalı görünen düz çizgiler, ileri makula dejenerasyonu için bir uyarı işaretidir. Bu belirtiyi fark ederseniz, hemen göz doktorunuza görünün.

Makula dejenerasyonu kimlerde görülmektedir?

Yaşlandıkça makula dejenerasyonu riskiniz artar. 55 yaş ve üzeri kişilerde makula dejenerasyonu olma olasılığı daha yüksektir. Makula dejenerasyonu riski ayrıca şu kişilerde daha yüksektir;

Yaşınız, aile geçmişiniz veya diğer faktörler nedeniyle riskiniz varsa, düzenli göz muayeneleri yaptırmanız önemlidir. Doktorunuza ne sıklıkla göz muayenesi yaptırmanız gerektiğini sorun. Erken makula dejenerasyonunun hiçbir belirtisi yoktur, bu nedenle görüşünüzün değişmesini beklememeniz gerekir.

Makula dejenerasyonu riskimi nasıl azaltabilirim?

Araştırmalar, aşağıdaki sağlıklı seçimleri yaparak makula dejenerasyonu (veya bağlı yavaş görme kaybı) riskinizi azaltabileceğinizi gösteriyor: 

• Sigarayı kullanıyorsanız bırakmanızı öneririz  
• Düzenli fiziksel aktivite yapın 
• Sağlıklı kan basıncı ve kolesterol seviyelerini koruyun
• Yapraklı yeşil sebzeler ve balık gibi sağlıklı besinler tüketin

Makula dejenerasyonu nasıl tedavi edilir?

Makula dejenerasyonu tedavisi evreye ve türe bağlıdır. Şu anda erken makula dejenerasyonu için bir tedavi yoktur, bu nedenle göz doktorunuz muhtemelen sadece düzenli göz muayeneleriyle gözlerinizin sağlığını takip edecektir. Sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve sigarayı bırakmak da yardımcı olabilir. 1 veya her iki gözünüzde orta düzeyde makula dejenerasyonu varsa, özel diyet takviyeleri (vitaminler ve mineraller) bunun geç makula dejenerasyonuna dönüşmesini önleyebilir. Sadece 1 gözünüzde geç makula dejenerasyonu varsa, bu takviyeler diğer gözünüzdeki hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.