Gebelikte dengeli ve yeterli beslenme anne ve bebeğin sağlığını önemli derecede etkilemektedir. Gebelik döneminde annenin enerji, protein, vitamin, mineral ve lif ihtiyacı artmaktadır. Annenin yetersiz beslenmesi;
- Erken doğum,
- Ölü doğumlar,
- Bebekte gelişim geriliği,
- Düşük ağırlıklı bebek doğumlarına neden olabilmektedir.
Gebelikte Kilo Yönetimi ve Ağırlık Kazanımı Nasıl Olmalıdır?
Gebeliğin ilk trimesterinde (Trimester gebeliğin, her biri 12 hafta süren üç eşit dönemine verilen isimdir.) annenin kilo artışı fazla olmaz. Asıl kilo artışı son trimesterda olmaktadır. Bu sebeple gebelerimizin;
- İlk trimesterda (ilk 3 ayda) 1-3 kg
- Sonraki dönemlerde haftada 250-500 gr ağırlık artışı olmasını istenmektedir.
Önerilen toplam ağırlık kazanımı annenin gebe kalmadan önceki kilosuna göre belirlenmektedir. Gebeliğe;
Zayıf (BKI ≤ 18,5) ile başlandıysa – 13-16 kg
Normal (BKI 18,5-24,9) ile başlandıysa – 11-14 kg
Fazla kilolu (BKI 25-29,9) ile başlandıysa – 7-11kg
Obez (BKI ≥ 30) ile başlandıysa – 7-9 kg ağırlık artışı uygundur.
Beslenmede Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
- Fazla kilo alımını önlemek için çok yağlı, şekerli, unlu besinler seyrek tüketilmelidir.
- İşlenmiş et ürünler (salam, sucuk, sosis vb.) ve sakatatlar (ciğer, kokoreç vb.) tüketilmemelidir.
- Günlük tuz tüketimine dikkat edilmelidir. İyotlu tuz tüketilmeli, turşu, şalgam, salamura, bulyon gibi çok tuzlu ürünlerden seyrek tüketilmelidir.
- Çay ve kahve tüketimi sınırlandırılmalıdır. Günde 1 fincan kahve ve 2-3 çay bardağı açık çay tüketilebilir.
- Asitli içecekler, alkollü içecekler, enerji içecekleri, zayıflama-form çayları, adaçayı, sinameki, fesleğen, ahududu, keten tohumu çayı içilmemelidir.
- Yemekler pişirilirken sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Kızartma kavurma sık olarak tercih edilmemelidir.
- Haftada 2 defa balık, 2 defa kırmızı et, 1-2 defa kuru baklagil, 1-2 defa tavuk veya hindi eti tüketilebilir.
- Hazır yiyecek ve içecekler tercih edilmemelidir.
- Ana öğünler atlanmamalı ara öğünler yapılmalıdır.
- Günde 2-2,5 lt su tüketilmelidir.
Gebelikte Bulantı Şikayeti İçi Yapılabilecekler
- Çok yağlı ve çok şekerli besinler bulantıyı artıracağı için uzak durulmalıdır,
- Az ve sık öğünler yapılmalıdır,
- Öğünlerde sıvı tüketilmemeli, ara öğünlerde sıvı tercih edilmelidir,
- Sabah bulantılar sebebiyle kahvaltı edemeyen bireyler uyanınca kızartılmış ekmek, galeta, leblebi gibi kuru gıdalar tüketip kahvaltılarını ileri saate öteleyebilirler,
- Zencefil çayı bulantıya iyi gelmektedir günde 2 fincanı aşmayacak şekilde zencefil çayı tüketilebilir.
Gebelikte Mide Yanması Şikayetleri İçin Yapılabilecekler
- Baharat tüketimi azaltılmalıdır, özellikle acı olanlar,
- Asitli yiyecek ve sıvılar tercih edilmemelidir, (sirke, portakal suyu, greyfurt, vişne vb.)
- Öğünlerde sıvı tüketilmemeli, ara öğünlerde sıvı tercih edilmelidir,
- Yatmadan 2-3 saat önce yeme içme bırakılmalıdır,
- Çiğ sebzeler ve meyveler şikayeti takdirde pişmiş sebzeler-az şekerli meyve kompostoları tercih edilmelidir.
Gebelikte Konstipasyon (Kabızlık) Şikayeti İçin Yapılabilecekler
- Bol su tüketmek kabızlık şikayetini azaltmaktadır. Günde 2-2,5 lt su tüketilmelidir,
- Bol lifli beslenilmeli, günde 2-3 porsiyon meyve ve 2-3 porsiyon sebze tüketilmelidir,
- Günde 1-2 su bardağı sade kefir tüketilebilir,
- Probiyotik-prebiyotik takviyeler hekime danışılıp kullanılabilir,
- Sabah aç karnına kuru incir, kuru kayısı veya kuru erik yiyip üstüne ılık su içmek de iyi gelecektir.