Ameliyat kararınızla birlikte adım attığınız yeni hayatınızda değiştirmeniz gereken ilk şey beslenme alışkanlıklarınızdır. Yaşam şekli haline getireceğiniz sağlıklı beslenme alışkanlıkları ameliyat başarısını artırıp tekrar kilo alma ihtimalinizi azaltacaktır.
AMELİYAT SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Açlık hissedilmese bile azar azar sık öğünler yapılmalıdır.
Yiyecekler iyice öğütene kadar çiğnenmeli, yavaş yenmelidir. Ana öğünler yaklaşık 30 dk, ara öğünler 15-20 dkda tamamlanmalıdır.
Her öğünde önce protein kaynakları (bitkisel veya hayvansal), sonra lif (fiber) içeriği yüksek gıdaları (sebze ve meyve) ve en son olarak da karbonhidrat kaynakları tüketilmelidir.
Katı ve sıvı gıdaları birarada tüketilmemelidir.
Yemekten 30 dk önce ve yemekten 30 dk sonra sıvı tüketilebilir. Yemek esnasında sıvı tüketilmemelidir.
Tokluk hissedildiği anda yemek yemeği bırakılmalıdır. Tek seferde hızlı ve fazla miktarda yemek kusmaya neden olacaktır.
Çok soğuk veya çok sıcak yiyecek ve içeçek tüketilmemelidir.
Su tüketimini ihmal edilmemeli günlük tüketimi en kısa zamanda 1,5-2 litreye ulaşmalıdır.
Etiket okuma alışkanlığı edinilmeli, fazla yağ, şeker, tuz içeren yüksek kalorili besinleri tercih edilmemelidir.
Fiziksel aktiviteyi ihmal edilmemeli kademeli olarak artırılmalıdır
Rutin kontroller aksatılmamalı 1.,3.,6. ve 12. ay tahlilleri muhakkak yaptırılmalı gerekirse hekimin önerdiği takviye vitamin-mineral destekleri kullanılmalıdır.
AMELİYAT SONRASI UZAK DURULMASI GEREKENLER
Tüm tatlılar (kek,pasta,kurabiye…)
Tüm kızarmış besinler
Şeker, şekerli ürünler ( meyveli yoğurt, çikolata vb.)
Asitli içecekler
Alkollü içecekler
Tam yağlı süt ve ürünleri
Sakızlar
Yağlı soslar (mayonez, krema vb.)
Derisi alınmamış etler
Dondurma, dondurulmuş yoğurt, milkshake gibi çok soğuk ürünler
Çok tuzlu besinler ( salamuralar, konserveler )
Hamur işleri
TÜP MİDE AMELİYATI SONRASI BESLENME AŞAMALARI
1.Aşama – Berrak Sıvı Dönemi
2.Aşama – Tam Sıvı Dönemi
3.Aşama – Püre Dönemi
4.Aşama – Az Yağlı Katı Dönemi
1.Aşama : Berrak Sıvı Diyeti / Clear Diyet ( 1-2 gün )
Hastanede kaçak testleri yapıldıktan sonra doktorun onayıyla geçilen beslenmenin ilk aşamasıdır. Bu diyetin amacı operasyon sonrası bağırsak hareketlerini başlatmaktır. Mide ve bağırsaklarda sindirim süreci gerektirmeyen sıvılar tercih edilir.
Tanesiz, şeker ilavesiz, asitsiz oda sıcaklığındaki sıvılar küçük yudumlar halinde (15dakikada 30 ml sıvı) başlanır.
Tüketilebilecek Sıvılar
Su
Ihlamur, yeşil çay
%100 meyve suları (elma, armut, ananas suyu vb.)
Tanesiz çorbalar
Şekersiz komposto ve hoşaflar
Not : Evde hazırlanan kompostolar/taze meyve sularında asitli meyveler (portakal,mandalina vb.) tercih edilmemeli hazırlanan her ürün içinde partikül kalmayacak şekilde süzülmelidir (tülbent süzmesi).
2.Aşama : Tam Sıvı Diyeti ( 2 hafta )
Taburcu olduğunuz 3. günden 15. güne kadar olan bu dönemde berrak sıvılara ek olarak yeni besinler eklenerek tam sıvı diyet uygulanır.
Bütün içecekler pipetten geçebilecek kıvamda ve oda sıcaklığında olmalıdır. Sindirimi zor ve gaz yapan içecekler tercih edilmemelidir.
Sıvılar pipet kullanılmadan, yudum yudum içilmeli tokluk hissedildiği an bırakılmalıdır.
Su tüketimi ihmal edilmemeli günde 10 çay bardağı suya ulaşmak hedeflenmelidir.
Tüketilebilecek Sıvılar
Berrak sıvılar
Su ile seyreltilmiş et suyu ile yapılan çorbalar (blenderize)
Laktozsuz süt/ soya sütü/ yağsız süt
Light ayran/ light yoğurt
Şeker ilavesiz yüksek proteinli laktosuz sütler/ proteinli probiyotik yoğurtlar
Taze sıkılmış meyve suları (narenciye grubu hariç)
Beslenme ürünleri, protein tozları, enteral formülalar
3.Aşama : Püre Diyeti ( 2 hafta)
Ameliyattan sonra 16.-30. günler arasında püre diyeti uygulanır. Püreyi tolere edemeyen hastalarda bir önceki aşamaya (sıvı diyete) geri dönülebilir. Hastanın bir sonraki aşamaya geçememesi durumunda püre diyeti süresi 3-4 haftaya kadar uzayabilmektedir.
Protein ve enerji ihtiyacını sağlayacak besinlerin sıvı ve/veya yarı akışkan halde hazırlandığı aşamadır. Bu aşamada gıdaların çok parçacıklı olmaması iyi blenderize edilmiş olması, çok sıcak veya çok soğuk olmamaları önemlidir.
Her öğüne 2-3 tatlı kaşığı ile başlanmalı rahatsızlık hissedilmediği takdirde artırılmalıdır. Doygunluk hissedildiğinde yemek bırakılmalıdır.
Öğünler 20-30 dk sürmelidir. Hızlı yemek veya yağlı besinler tüketmek kusmanıza sebep olabilir.
Su tüketimi 12-15 çay bardağı arasında tutulmalıdır.
Tüketilebilecek Gıdalar
Berrak sıvılar + tam sıvı diyetindeki sıvılar
Rafadan yumurta
Az yağlı, az tuzlu yumuşak peynir
Blenderize çorbalar
Sebze püreleri
Küçük çekirdek içermeyen(çilek,kivi,nar) ve asitli olmayan meyve rendeleri
Yumuşak balıklar, kıyma şeklinde kırmızı et, blenderize edilmiş tavuk
4.Aşama : Az Yağlı Katı Diyet
1. aydan itibaren pürelerin yavaş yavaş yerini alacak şekilde geçilecek diyettir. Bu aşamada her besinden azar azar denemeniz diyeti kademe kademe diyetisyen eşliğinde açmanız önemlidir. Aynı gün içinde tek bir gıda denenir tolere edilemeyen gıda daha sonra tekrar denenmek üzere ertelenir.
Öğünlerde katılar ve sıvıları birlikte tüketmemeniz önemlidir.
Her gün yeterli miktarda protein alınmalıdır
Su tüketimi artırılmalı günde 2 lt ye çıkılmalıdır.
Etler parça et olarak denenmeden önce sebze yemeklerine eklenmeli, sulu yumuşak kıvamda pişirilmelidir.
Meyveler önce kabuksuz denenmelidir. Operasyondan 1.5-2 ay sonra narenciyelere geçilmelidir.
Kuru baklagiller suda bekletilip gazı çıkartılarak pişirilmeli, içine kimyon katılarak denenmelidir.
Kuru yemişler sindirimi zor ve yağ içeriği fazla olduğu için kontrollü tüketilmelidir kavrulmamış tuzsuz tercih edilmelidir.
Ekmek grubuna tam buğday, çavdar, tam tahıllı ekmek, yulafla başlanabilir. Makarna pilav 6 ay tercih edilmemelidir.