Randevu Al

Çocuk Psikiyatri (Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı)

Çoçuk Psikiyatri Nedir?

Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü ya da diğer adıyla çocuk ve ergen psikiyatrisi, çocukların zihinsel sağlığı konusunda uzmanlaşmış hekimler için kullanılır. Bu hekimler, çocukların zihinsel ve davranışsal sorunlarını tanımlamakta, teşhis etmekte ve tedavi etmektedirler. Çocuk psikiyatrisi, çocukların fiziksel sağlıklarının yanı sıra ruhsal ve davranışsal sağlıklarını da kontrol altına almak için tedavi yaklaşımında bulunur. Çocukların zihinsel sağlıklarına yardımcı olmak için ilaçların yanı sıra terapiler de uygulanabilmektedir. 

Bu terapiler sırasında, çocuklarda görülen davranış bozuklukları, görülen bu olumsuz davranışlarla baş edebilme yolları, ebeveyn davranışları gibi konular üzerinde durulur. Bunun temelinde, çocukların fiziksel ve biyolojik sağlıklarına ek olarak mental sağlıklarını da  kazanmalarını sağlama düşüncesi yatmaktadır. Bu şekilde hem topluma hem de kendilerine olan yararları artacaktır.

Çocuklarımızın sağlıklı bir yetişkinlik dönemi yaşamaları için psikoloji temelli problemlerin oluşmadan önlenmesi, psikiyatrik hastalıkları varsa da doğru tedavi yönteminin uygulanması oldukça hayati bir öneme sahiptir.

Kısacası çocuk psikiyatrisi, çocukların ve ailelerinin ihtiyaç duyduğu desteği sağlayıp, çocukların sağlıklı bir şekilde büyüyebilmeleri için çalışır.

Çoçuk Psikiyatri Kaç Yaşa Kadar Bakar?

Çocuk psikiyatrisi, genellikle 0-18 yaş arasındaki çocukların ruh sağlığını kontrol altına alır. Ancak, bazı çocuk psikiyatrisi uzmanları, daha büyük çocukların ve genç yetişkinlerin zihinsel sağlık sorunlarını da tedavi edebilir. Bu, çocuk psikiyatri doktorunun uzmanlık alanına ve çocuğun yaşına göre değişebilir. 18 yaşını doldurmuş bireyler için genellikle erişkin psikiyatrisi uzmanından yardım alınması önerilir. Eğer çocuğunuzun zihinsel sağlık sorunları olup olmadığından emin değilseniz, İzmir Özel Can Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğimizden çoçuk psikiyatrisi için randevu alıp daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Unutmayın, çocuk psikiyatri, İzmir Özel Can Hastanesi ile daha güvenli!

Çoçuk Psikiyatri Nasıl Tedavi Eder?

Çocuk psikiyatrisi uzmanı (çocuk psikoloğu ya da çocuk pedagogu), çocuğun yaşına, cinsiyetine, gelişim seviyesine ve sorunlarına göre tedavi planları oluşturur. Tedavi planı, çocuğun ve ailenin ihtiyaçlarını karşılamak üzere bireyselleştirilip kişiselleştirilir. Tedavi planı, çocuğun zihinsel ve davranışsal sorunlarının tedavisini içerebilir ve aile terapisi, bireysel terapi ya da ilaç tedavisi gibi farklı yöntemleri de barındırabilir. Özetle çocuk psikiyatri doktoru, çocuğun ve ailenin ihtiyaçlarına göre en uygun tedavi yöntemlerini belirler ve bu yöntemleri uygular.

En Yaygın Görülen Çocuk Psikiyatri Hastalıkları (Ruhsal Bozukluklar) Nelerdir?

En yaygın görülen çocuk ruh sağlığı hastalıkları (ruhsal bozukluklar) arasında şunlar sayılabilir:

  1. Otizm (Otistik Bozukluk)
  2. Özel Öğrenme Güçlükleri (Disleksi)
  3. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
  4. Bipolar (İkuçlu) Bozukluk
  5. Obsesif-Kompulsif Bozukluk (Takıntı-Zorlantı Bozukluğu)

Otizm (Otistik Bozukluk) Nedir?

Otizm veya otizm spektrum bozukluğu (OSB), sosyal beceriler, tekrarlayan davranışlar, konuşma ve sözel olmayan iletişim ile ilgili zorluklarla karakterize edilen geniş bir durum yelpazesini ifade eder. 

Otistik bozukluğu olan bazı çocuklar kendi dünyalarında yaşıyor gibi görünürler. Diğer çocuklarla ilgilenmezler ve sosyal farkındalıktan yoksundurlar. OSB’li bir çocuk, normal davranışları içerebilecek bir rutini takip etmeye odaklanır. Otizm bozukluğu olan bir çocuk genellikle başkalarıyla iletişim kurmakta da sorun yaşar. Diğer çocuklar kadar erken konuşmaya başlamayabilir ya da diğer insanlarla göz teması kurmak istemeyebilir.

Diğer bir yönden, tek bir otizm türü olmadığını, çoğu genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan etkilenen birçok alt tür olduğunu biliyoruz. Otizm bir spektrum bozukluğu olduğundan, otizmli her bireyin farklı güçlü yönleri ve zorlukları vardır diyebiliriz. Otizmli kişilerin öğrenme, düşünme ve problem çözme biçimleri son derece yetenekli olanlardan ciddi şekilde zorlananlara kadar değişiklik gösterebilmektedir. Otizmli bazı çocuklar günlük yaşamlarında önemli ölçüde desteğe ihtiyaç duyarken, diğerleri daha az desteğe ihtiyaç duyabilir ve bazı durumlarda tamamen bağımsız yaşayabilir.

Otizmin gelişimini çeşitli faktörler etkileyebilmektedir ve genellikle duyusal hassasiyetler ve gastrointestinal bozukluklar (mide-bağırsak sistemi bozuklukları), nöbetler veya uyku bozuklukları gibi tıbbi sorunların yanı sıra anksiyete, depresyon ve dikkat sorunları gibi zihinsel sağlık sorunları da eşlik eder.

Otizm belirtileri genellikle 2 veya 3 yaşına kadar ortaya çıkar. Bazı gelişimsel gecikmeler daha da erken ortaya çıkabilir ve genellikle 18 ay kadar erken teşhis edilebilir. Araştırmalar, erken müdahalenin otizmli bireyler için yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde olumlu sonuçlar doğurduğunu göstermektedir.

Özel Öğrenme Güçlükleri (Disleksi)

Disleksi en yaygın olarak okumayı öğrenme güçlüğü ile ilişkilendirilir. Bir çocuğun öğrendiği dildeki sesleri tanıma ve kullanma yeteneğini etkiler. Disleksisi olan çocuklar yeni öğrendikleri kelimelerin anlamını ve mantığını çözerken ya da onları telaffuz ederken zorlanırlar. Bu da okuma, yazma ve hecelemede zorluklara sebebiyet verebilmektedir. Disleksisi olan genç bireyler kelimeleri ezberleyerek zorluklarla baş edebilirler, ancak süreç ilerledikçe yeni kelimeleri tanımakta güçlük çekerler ve tanıdık olanları bile hatırlamakta güçlük çekebilirler.

Disleksili çocuklar genellikle okula başlamadan önce belirtiler gösterirler. Hatta çoğu zaman basit tekerlemeleri bile öğrenmekte zorlanırlar. Diğer çocuklardan daha geç konuşabilirler. Yönergeleri takip etmekte veya sağı solu öğrenmekte zorlanabilirler. Okula başladıklarında ise genellikle okuma, yazma ve hecelemede zorlanırlar.

Disleksili çocuklar kendilerini hayal kırıklığına uğramış veya utanmış hissedebilecekleri için onlara bol miktarda duygusal destek vermek çok ama çok önemlidir. Sıkı çalışmalarını övdüğünüzde, diğer alanlardaki güçlü yönlerini kutladığınızda ve disleksinin zekalarıyla hiçbir ilgisi olmadığını açıkladığınızda hem iletişiminiz güçlenmiş olur hem de çocuklarınızı hayata daha iyi hazırlamış olursunuz.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) milyonlarca çocuğu etkileyen ve genellikle yetişkinlikte de devam eden kronik bir durumdur. DEHB, dikkati sürdürmede zorluk, hiperaktivite ve dürtüsel davranış gibi kalıcı sorunların bir kombinasyonunu içerir.

Çocukların zaman zaman odaklanma ve davranış sorunları yaşaması normal karşılanmalıdır. Fakat, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların bu davranışlardan kolay bir şekilde kurtulmaları çoğu zaman zordur. Belirtiler her geçen gün devam ettiğinde, dışavurumlar şiddetli olabilir bu da okuldaki, evdeki ya da arkadaş ortamındaki davranışlarda zorluklara neden olabilmektedir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, erkeklerde kızlardan daha sık görülür. Ek olarak davranışlar erkeklerde ve kızlarda farklı olabilir. Örneğin, erkekler daha hiperaktif olabilirken, kızlar daha dikkatsiz olma eğiliminde olabilirler.

DEHB’nin temel özellikleri dikkatsizlik ve hiperaktif-dürtüsel davranıştır. DEHB belirtileri 12 yaşından önce başlar ve bazı çocuklarda 3 yaş gibi erken bir dönemde fark edilir. DEHB semptomları hafif, orta veya şiddetli olabilir ve yetişkinlikte de devam edebilir.

Bipolar (İkuçlu) Bozukluk

Çocuklarda bipolar bozukluk mümkün olan ve gözlemlenen bir hastalıktır. Genellikle büyük çocuklarda ve gençlerde teşhis edilse de her yaştaki çocukta bipolar bozukluk ortaya çıkabilmektedir. Yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklarda da bipolar bozukluk, hiperaktivite veya yoğun duygular ile ciddi depresyon arasında gidip gelen ruh hali değişimlerine neden olabilir.

Duygusal çalkantılar ve asi davranışlar çocukluk ve gençlik yıllarının normal bir parçası olarak değerlendirilebilir ve çoğu durumda tedavi gerektirmeyen bir ruh sağlığı sorunu olarak görülür. Çocukların zaman zaman üzgün, sinirli, öfkeli, hiperaktif veya asi hissetmeleri gayet normaldir çünkü hepsinin üstesinden gelirken güçlük çektikleri zor dönemleri vardır. Ancak, semptomlar şiddetliyse, devam ediyorsa ya da önemli sorunlara neden oluyorsa, bu sadece bir aşamadan daha fazlası olabilir.

Bipolar bozukluğu olan çocuklar semptomları farklı dönemler halinde yaşarlar. Bu dönemler arasında çocuklar normal davranışlarına ve ruh hallerine geri dönerler.

Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB), karşıt olma karşı gelme bozukluğu, davranım bozukluğu, anksiyete bozuklukları ve majör depresyon gibi diğer çocukluk bozuklukları da bipolar benzeri semptomlara neden olabilir. Bu ve diğer zihinsel sağlık durumları sıklıkla bipolar bozuklukla birlikte ortaya çıktığı için tanı koymak zor olabilir.

Obsesif-Kompulsif Bozukluk (Takıntı-Zorlantı Bozukluğu)

Birçok çocuk zaman zaman kendilerini rahatsız eden düşüncelere sahip olur ve davranışları mantıklı olmasa bile bu konuda bir şeyler yapmaları gerektiğini hissedebilirler. Favori kıyafetlerden birini giymediklerinde kötü şansları olacağını düşünmeleri bunun bir örneğidir.

Bazı çocuklar için, belirli eylemleri gerçekleştirmeye yönelik düşünceler ve dürtüler, onları görmezden gelmeye veya yok etmeye çalışsalar bile devam edebilmektedir. 

İstenmeyen düşünceler ve inançlar nedeniyle yapmaları gerektiğini düşündükleri davranışlar sık sık ortaya çıktığında, çok fazla zaman aldığında, faaliyetlerine müdahale ettiğinde veya onları çok üzdüğünde çocuklarda obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) olabilir. Bu durumda da kafalarından geçen düşünceler obsesyon olarak adlandırılır. Davranışlar ise kompulsiyon olarak adlandırılır.

Çoçuk Psikiyatri Randevusu Nasıl Alınır?

Çocuk psikiyatri randevusu almak için öncelikle, çocuğunuzun sağlık durumu hakkında bir doktorunuzla veya sağlık profesyoneliyle konuşmanız gerekir. Doktorunuz ya da sağlık merkezi yetkilisi size çocuğunuz için doğru psikiyatristi bulmanıza yardımcı olabilir ve randevu almanız için gerekli adımları size açıklayabilir. 

İzmir çocuk psikiyatri doktorları denilince akla gelen İzmir Özel Can Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğimizden çoçuk psikiyatrisi için randevu alıp daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Bölüme Ait Sağlık Rehberi